Για τη Μεγάλη Παρασκευή του '44 και για την αλήθεια πίσω από το έθιμο των χαλκουνιών

Αφίσα που κολλήθηκε στη πόλη μας από την Αντιφασιστική Συνέλευση τη Μ. Εβδομάδα του 2011

Τη Μ. Παρασκευή της 14ης Απρίλη του 1944 Γερμανοί και ντόπιοι φασίστες εκτελούν 117 αγωνιστές στις φυλακές της Αγίας Τριάδας και απαγχονίζουν άλλους τρεις στη κεντρική πλατεία της πόλης μας, τη πλατεία Μπέλου, γνωστή στις μέρες μας ως πλατεία Δημοκρατίας (εκεί που ντόπιοι φασίστες πριν μερικά χρόνια θέλησαν να νοικιάσουν χώρο για να στεγάσουν τα γραφεία τους κάτι που όμως δεν συνέβη ποτέ εξαιτίας των αντιφασιστικών αντανακλαστικών της Αγρινιώτικης κοινωνίας, διαβάστε περισσότερα εδώ). Κάθε Μ. Παρασκευή (της χριστιανικής ορθόδοξης εορτής του Πάσχα) αντί να είναι μια μέρα μνήμης για τους 120 εκτελεσθέντες αγωνιστές από τους ναζί και γερμανοτσολιάδες (διαβάστε περισσότερα εδώ) είναι μέρα πανηγυριών με κεντρικό θέμα τόσο την αναβίωση του εθίμου των χαλκουνιών όσο και με τη μαζική προσέλευση των κατοίκων αλλά και των επισκεπτών της πόλης μας στα  τοπικά ουζερί/τσιπουράδικα. 

Το έθιμο των χαλκουνιών είναι ένα εντυπωσιακό event γνωστό πανελλαδικά που λειτουργεί και ως τουριστική attraction για τη πόλη του Αγρινίου. Οι ρίζες του και η κυρίαρχη εκδοχή του υποτίθεται πως είναι η εξής: «Με τα χαλκούνια, οι Έλληνες προστάτευαν την πομπή του επιταφίου, από τους κατακτητές Τούρκους, που πλησίαζαν την πομπή». Όμως η ερμηνεία που ακούγεται και κληρονομείται στόμα με στόμα, αλλά δεν ομολογείται παραέξω, είναι η εξής: «Στην Τουρκοκρατία, τους επιτάφιους στο Αγρίνιο, ενοχλούσαν με την παρουσία τους οι Εβραίοι. Έτσι, τα παλικάρια είχαν τα χαλκούνια για να διώχνουν τους Εβραίους μακριά…». Μάλιστα, σύμφωνα με την Αιτωλοακαρνανική και Ευρυτανική Εγκυκλοπαίδεια (σελ. 224-225), οι Έλληνες ζήτησαν, να τους επιτρέψουν οι Τούρκοι να κάνουν χρήση των χαλκουνιών, προστατεύοντας έτσι την πομπή των επιταφίων και μη επιτρέποντας στους Εβραίους να πλησιάζουν. Δηλαδή, όχι μόνο δεν είχαν σκοπό να απωθήσουν τους Τούρκους, αλλά χρειαζόταν να πάρουν και την άδεια τους. 

Με λίγα λόγια οι τότε συμπολίτες μας του Βραχωρίου (που στη πορεία μετονομάστηκε σε Αγρίνιο) ή έστω μεγάλο μέρος αυτών επιδίδονταν σε αυτή τη πράξη / δραστηριότητα που χαρακτηρίζονταν από μηδενική ταξική συνείδηση και από ξεκάθαρο αντισημιτισμό, ρατσισμό και  ξενοφοβία. Αντί λοιπόν να εναντιωθούν στους τότε καταπιεστές τους, οι τότε κάτοικοι του Βραχωρίου και των περιχώρων εναντιώνονταν σε συμπολίτες τους μόνο και μόνο επειδή ήταν Εβραίοι. Και όλα αυτά με την ανοχή των Τούρκων καταπιεστών. Διαβάστε περισσότερα σχετικά με το ζήτημα αυτό στην ιστοσελίδα/έντυπο αντιπληροφόρησης Παροξυσμός